Jak działa odcinkowy pomiar prędkości?
Odcinkowy pomiar prędkości (OPP) to zaawansowany system kontroli ruchu drogowego, który monitoruje średnią prędkość pojazdów na określonym odcinku drogi. W przeciwieństwie do tradycyjnych fotoradarów, OPP nie mierzy prędkości chwilowej, lecz analizuje całą trasę przejazdu.
System zarządzany przez Główny Inspektorat Transportu Drogowego (GITD) ma na celu poprawę bezpieczeństwa na drogach poprzez skuteczne egzekwowanie ograniczeń prędkości. Kierowcy są informowani o wjeździe na kontrolowany odcinek za pomocą specjalnych znaków drogowych:
- D-51a – na początku odcinka
- D-51b – na końcu odcinka
Technologia i zasada działania
OPP wykorzystuje zaawansowaną technologię kamer i systemów rozpoznawania tablic rejestracyjnych. Proces pomiaru przebiega następująco:
- Kamera na początku odcinka – rejestruje tablicę rejestracyjną pojazdu i dokładny czas wjazdu.
- Kamera na końcu odcinka – ponownie rejestruje tablicę i czas wyjazdu.
- System oblicza średnią prędkość – dzieli długość odcinka przez czas przejazdu.
- Automatyczna detekcja wykroczenia – jeśli średnia prędkość przekracza dozwolony limit, system generuje zawiadomienie.
Ta metoda pomiaru jest niezwykle skuteczna, ponieważ eliminuje możliwość chwilowego zwolnienia przed fotoradarem i ponownego przyspieszenia po jego minięciu. Kierowcy muszą utrzymywać dozwoloną prędkość przez cały monitorowany odcinek.
Lokalizacje i oznaczenia na drogach
W Polsce OPP jest stopniowo wprowadzany na coraz większej liczbie dróg. Lokalizacje są starannie wybierane, często w miejscach o podwyższonym ryzyku wypadków lub na odcinkach, gdzie kierowcy nagminnie przekraczają dozwoloną prędkość.
Każdy odcinek z OPP jest wyraźnie oznaczony specjalnymi znakami drogowymi:
- Znak D-51a – umieszczony na początku kontrolowanego odcinka, informuje o wjeździe na obszar objęty OPP.
- Znak D-51b – ustawiony na końcu mierzonego odcinka, oznacza zakończenie strefy kontroli.
Znaki te są łatwo rozpoznawalne – mają kształt prostokąta z symbolem kamery i napisem „Kontrola średniej prędkości na odcinku …km”. Na znaku D-51a podana jest długość kontrolowanego odcinka.
GITD regularnie aktualizuje listę lokalizacji OPP w Polsce, która jest publicznie dostępna. Celem systemu nie jest karanie kierowców, ale przede wszystkim prewencja i poprawa bezpieczeństwa na drogach.
Mandaty za przekroczenie prędkości z OPP
OPP to skuteczne narzędzie w walce z piratami drogowymi. Kierowcy lekceważący ograniczenia prędkości na kontrolowanych odcinkach muszą liczyć się z surowymi konsekwencjami. System nie tylko rejestruje wykroczenia, ale także automatycznie generuje dokumentację niezbędną do nałożenia mandatu.
Mandaty z OPP są traktowane równie poważnie jak te wystawione podczas bezpośredniej kontroli drogowej. Różnica polega jedynie na sposobie wykrycia wykroczenia – w przypadku OPP to zaawansowana technologia, a nie ludzkie oko, rejestruje przekroczenie prędkości.
Taryfikator mandatów i kary
Zgodnie z aktualnym taryfikatorem na rok 2024, kary za przekroczenie prędkości są zróżnicowane w zależności od skali wykroczenia:
| Przekroczenie prędkości | Mandat | Punkty karne |
|---|---|---|
| Do 10 km/h | 50 zł | 1 |
| 11-15 km/h | 100 zł | 2 |
| 16-20 km/h | 200 zł | 3 |
| 21-25 km/h | 300 zł | 5 |
| 26-30 km/h | 400 zł | 7 |
Dla większych przekroczeń prędkości kary są jeszcze surowsze. Na przykład, za przekroczenie o ponad 50 km/h w terenie zabudowanym grozi mandat w wysokości 1500 zł i 13 punktów karnych. W przypadku recydywy, czyli ponownego wykroczenia w ciągu 2 lat, kwota mandatu podwaja się.
Proces wystawiania mandatu
Proces wystawiania mandatu z OPP jest w pełni zautomatyzowany i nadzorowany przez GITD:
- System OPP wykrywa przekroczenie prędkości i generuje raport.
- GITD weryfikuje dane i przygotowuje dokumentację.
- W ciągu 180 dni od wykroczenia właściciel pojazdu otrzymuje zawiadomienie.
- Właściciel ma 7 dni na wskazanie faktycznego kierowcy, jeśli to nie on prowadził pojazd.
- GITD wystawia mandat i przesyła go pocztą do ukarania.
Uwaga: Ignorowanie zawiadomienia może skutkować skierowaniem sprawy do sądu, co może wiązać się z wyższymi karami. Zaleca się szybką reakcję na otrzymaną korespondencję od GITD.
Czas na wystawienie mandatu z OPP
Kwestia czasu wystawienia mandatu z OPP jest regulowana przez przepisy prawa i ma kluczowe znaczenie zarówno dla kierowców, jak i organów egzekwujących przepisy ruchu drogowego. GITD ma określony termin na podjęcie działań w sprawie wykroczenia zarejestrowanego przez system OPP.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, GITD ma 180 dni od dnia popełnienia wykroczenia na wystawienie mandatu. Ten okres pozwala na dokładną weryfikację danych, przygotowanie dokumentacji i skuteczne dostarczenie zawiadomienia do właściciela pojazdu. W praktyce GITD często działa znacznie szybciej, aby zapewnić efektywność systemu i jego prewencyjny charakter.
Przepisy dotyczące czasu wystawienia
Regulacje dotyczące czasu wystawienia mandatu z OPP zawarte są w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia oraz w ustawie Prawo o ruchu drogowym. Kluczowe aspekty tych regulacji to:
- 180-dniowy termin na wystawienie mandatu liczony od dnia popełnienia wykroczenia.
- Obowiązek GITD do niezwłocznego powiadomienia właściciela pojazdu o zarejestrowaniu wykroczenia.
- Możliwość przedłużenia terminu w przypadku konieczności ustalenia tożsamości sprawcy wykroczenia.
Ważne: Jeśli GITD nie zdąży wystawić mandatu w ustawowym terminie, sprawa ulega przedawnieniu, co oznacza, że kierowca nie może zostać ukarany za to konkretne wykroczenie. Dlatego też GITD dąży do jak najszybszego procedowania spraw związanych z OPP.
